Poczucie własnej wartości to jeden z kluczowych aspektów tworzenia autentycznej więzi z samym _ą sobą i innymi. Ważne, aby nasza samoocena była adekwatna i stabilna. Ale czym ona właściwie jest? Jak ją budować i pielęgnować? Jak rozwijać wyrozumiałe i realistyczne podejście do samej _ego siebie?
Nasz zeszłotygodniowy tekst (link) poruszał temat autentyczności i życia w zgodzie ze sobą. W niniejszym artykule zapoznamy Was z wartościową techniką, która pozwala spojrzeć na siebie w lepszym świetle – z czułością i akceptacją. Zapraszamy do lektury.
Dziś przeczytacie o:
- Poczucie własnej wartości – czy rozumiemy to właściwie?
- Zmiany i wahania, czyli jak stałe jest nasze poczucie własnej wartości?
- Co myślą na swój temat osoby z poczuciem własnej wartości?
- Budowanie i pielęgnowanie poczucia własnej wartości – ćwiczenie 1
Poczucie własnej wartości – czy rozumiemy to właściwie?
Zacznijmy do tego, czym właściwie poczucie własnej wartości jest. Glenn R. Schiraldi, autor świetnej książki „Jesteś kimś więcej niż myślisz”, definiuje je jako realistyczną, doceniającą opinię o samym _ej sobie. Realistyczna rozumiana jako precyzyjna i uczciwa natomiast epitet „doceniająca” zawiera lubienie siebie oraz posiadanie wobec siebie samego _ej pozytywnych uczuć. Często wartościujemy poczucie własnej wartości jako niskie lub wysokie.
Autor rozumie to nieco inaczej – poczucie własnej wartości ma ten, kto ma o sobie realistyczne i doceniające zdanie. Jest ono umieszczone pomiędzy autodestrukcyjnym poczuciem wstydu a autodestrukcyjnym poczuciem dumy. To pierwsze charakteryzuje osoby, które z różnych przyczyn postrzegają siebie jako osoby bezwartościowe, niegodne uwagi, a zatem ich opinia o sobie jest nierealistyczna oraz niedoceniająca.
Natomiast osoby z autodestrukcyjnym poczuciem dumy uważają się za lepszych od innych – widzą siebie na szczycie hierarchii społecznej. Wobec powyższego ich opinia o sobie jest również nierealistyczna, ale w tym przypadku nadmiernie doceniająca.
Zmiany i wahania, czyli jak stałe jest nasze poczucie własnej wartości?
Natomiast osoby z poczuciem własnej wartości – po prostu, nie niskim, średnim, ani wysokim – znają swoje wady i niedoskonałości, ale przyjmują je ze spokojem i akceptacją. Są zadowolone z tego, kim są, a innych traktują na równi ze sobą. Poczucie własnej wartości, mimo że jest z reguły stabilne, może podlegać wahaniom. Fluktuuje w zależności od nastroju, dnia, doświadczanych sytuacji i wydarzeń.
Czasem postrzegamy siebie bardziej adekwatnie, a czasem mniej. Jest to też dobry znak – skoro poczucie własnej wartości zmienia się z uwagi na okoliczności, to oznacza, że można je zmieniać. Że zawsze jest szansa, aby je budować i rozwijać. Jako bazę do takich działań, chcemy zaproponować Wam wartościowe ćwiczenie.
Co myślą na swój temat osoby z poczuciem własnej wartości?
Osoby bez poczucia własnej wartości (reguły określilibyśmy je jako „niskie”) uważają, że czegoś im brakuje, że są niewystarczające. Z kolei osoby z poczuciem własnej wartości mają dla siebie samych akceptację. Skupiają się na własnych pozytywach, co je motywuje i daje siłę do rozwoju. Oto lista pomocnych stwierdzeń, jakie mają na swój temat:
- Dobrze myślę o sobie i to coś dobrego.
- Akceptuję siebie. Zdaję sobie sprawę, że jestem czymś więcej niż moje słabości, błędy czy jakiekolwiek czynniki zewnętrzne.
- Zauważam każdą oznakę osiągnięć i sukcesów oraz cieszę się na nią bez względu na to, jak mało ważna może się wydawać mnie lub innym ludziom.
- Cieszę się z osiągnięć innych ludzi, bez wyciągania wniosków, że są bardziej wartościowi ode mnie.
- Ogólnie jestem w stanie dobrze żyć i angażować w życie potrzebny czas, wysiłek, cierpliwość i konieczne wsparcie.
- Liczę na to, że ludzie będą mnie lubić i szanować. Jeśli tak nie jest, nie przejmuję się tym.
- Zwykle wykazuję zdrowy osąd w relacjach z ludźmi oraz w pracy.
- Lubię nowe wyzwania i nie martwię się, jeśli na początku coś nie idzie mi zbyt dobrze.
- Znam i szanuję swoje mocne strony.
- Tym, co wnoszę od siebie, mogę coś zmienić w życiu innych ludzi.
- Uważam, że jestem wartościową osobą.
- Lubię to, że jestem jedyny _a w swoim rodzaju. Cieszę się, że jestem niepowtarzalny _a.
- Lubię siebie i nie muszę się porównywać z innymi.
- Czuję się wewnętrznie stabilny _a i bezpieczny _a, ponieważ odpowiednie cenię swoją podstawową wartość.
- Jestem w stanie wpływać na innych poprzez swój dobrze uargumentowany punkt widzenia, który potrafię przedstawić i skutecznie wyjaśnić.
Budowanie i pielęgnowanie własnej samooceny – ćwiczenie 1
A teraz wykonaj poniższe ćwiczenie:
- Znajdź zaciszne i komfortowe miejsce i rozsiądź się w nim wygodnie.
- Zamknij oczy, dwa razy odetchnij głęboko i spróbuj zrelaksować ciało.
- Otwórz oczy tylko po to, aby przeczytać pierwsze stwierdzenie z powyższej listy. Zamknij oczy i skoncentruj się na nim. Powtórz je w myślach trzy razy, aby poczuć, że jest do głębi prawdziwe. Wyobraź sobie siebie w sytuacji, w której tak myślisz i w to wierzysz. Wykorzystaj wszystkie zmysły, aby doświadczyć tej sytuacji.
- Nie przejmuj się, jeśli stwierdzenie na razie do Ciebie nie przemawia. To przychodzi z czasem i praktyką. Nie pozwól, aby pesymistyczne albo negatywne myśli rozpraszały Cię bądź uniemożliwiały czynienie postępów. Akceptuj wszystko, co się dzieje, nie żądając od siebie postępów. Jeśli stwierdzenie dalej Ci nie pasuje, pomiń je i wróć do niego później. Możesz też je zmodyfikować tak, żeby Ci pasowało, bez zmiany jego pozytywnej wymowy.
- Powtórz krok 3 w odniesieniu do każdego stwierdzenia z listy. Całe ćwiczenie zajmie Ci około 20 minut.
- Wykonuj to ćwiczenie codziennie przez sześć dni.
- Każdego dnia, po wykonaniu ćwiczenia, zastanów się, co czujesz. Wiele osób zauważa, że po częstym wykonywaniu ćwiczenia myśli te stają się im coraz bliższe.
Co Wy na to? Gotowi jesteście spróbować? To, co ważne w budowaniu poczucia własnej wartości, to wyrozumiałość wobec siebie i akceptacja, że nie zawsze się uda. Nie w każde stwierdzenie uwierzycie od razu. Dajcie sobie czas i przestrzeń na sprawdzanie tego, co do Was przemawia. Dopuście do siebie możliwość zmiany perspektywy. A my chcemy Wam w tym pomóc!
W przyszłych tygodniach zaprezentujemy jeszcze kilka technik, które pozwolą Wam zadbać o siebie i o poczucie własnej wartości. Zatem nie zapomnijcie tu zaglądać. Do zobaczenia!
Treści zaczerpnięte z książki „Jesteś kimś więcej, niż myślisz” Glenn R. Schiraldi.
Wydawnictwo GWP.