Umiejscowienie kontroli jest jednym z kluczowych czynników determinujących naszą reakcję na trudności.
W dzisiejszym wpisie przeczytasz o:
- Umiejscowienie kontroli – teoria Juliana Rottera
- Depresja a poczucie umiejscowienia kontroli
- Umiejscowienie kontroli – stałe czy zmienne?
- Podsumowanie
Umiejscowienie kontroli – teoria Juliana Rottera
W naszym życiu często spotykamy się z wyzwaniami, które mogą wpływać na nasze samopoczucie i zdrowie psychiczne. Teoria Locus of Control jest opracowana przez Juliana Rottera. Autor analizuje, czy ludzie wierzą, że kontrolują zdarzenia w swoim życiu (poczucie wewnętrznego locus of control). Czy też uważają, że są one kontrolowane przez czynniki zewnętrzne, takie jak los czy inne osoby (poczucie zewnętrznego locus of control).
Osoby z wewnętrznym locus of control, trudności życiowe postrzegają jako wyzwania. To daje perspektywę, że można je pokonać poprzez własne działania i wysiłek.
Natomiast ci o zewnętrznym locus of control, postrzegają trudności jako nieuchronne i poza ich kontrolą. A to może prowadzić do uczucia bezradności i frustracji.
Depresja a poczucie umiejscowienia kontroli
Korelacja między poczuciem umiejscowienia kontroli a depresją jest dobrze udokumentowana. Osoby o zewnętrznym locus of control często są bardziej narażone na rozwój depresji. Dzieje się tak dlatego, że trudności życiowe postrzegają jako wyzwania nie do pokonania. To prowadzi do uczucia bezsilności i utraty motywacji.
Badania nad depresją w kontekście locus of control, czyli umiejscowienia poczucia kontroli, sugerują, że osoby z depresją często mają tendencję do externalnego (zewnętrznego) locus of control. Czyli przekonania o tym, że zdarzenia w ich życiu są kontrolowane przez czynniki zewnętrzne, takie jak los, szczęście czy inni ludzie. To może prowadzić do uczucia bezsilności i braku kontroli nad własnym życiem, co z kolei pogłębia objawy depresyjne.
Jednakże istnieje także korelacja między internalnym (wewnętrznym) locus of control. Czyli przekonaniem o własnej zdolności do kontrolowania zdarzeń, a lepszym radzeniem sobie z depresją. Osoby o wewnętrznym locus of control często mają większe poczucie własnej skuteczności. Są również bardziej skłonne do podejmowania działań mających na celu poprawę swojego stanu psychicznego.
Osoby o wewnętrznym locus of control mogą lepiej radzić sobie z depresją. Dzieje się tak ponieważ widzą możliwość wpływu na swoje życie poprzez podejmowanie działań i poszukiwanie wsparcia.
Umiejscowienie kontroli – stałe czy zmienne?
Jednak warto zauważyć, że poczucie umiejscowienia kontroli może być zmienną, która ulega modyfikacjom w odpowiedzi na różne życiowe doświadczenia i terapie psychologiczne.
Techniki terapeutyczne, takie jak kognitywno-behawioralna terapia, mogą pomóc osobom z depresją wzmocnić wewnętrzne poczucie kontroli. Dzieje się to poprzez naukę radzenia sobie z myślami negatywnymi i rozwijanie umiejętności podejmowania skutecznych działań.
Podsumowanie
Wnioski płynące z teorii Locus of Control są istotne zarówno dla praktyków psychologii, jak i osób zmagających się z depresją.
Zrozumienie wpływu poczucia umiejscowienia kontroli na nasze życie może być kluczowym krokiem w leczeniu depresji. To również niezbędny element, żeby budować zdrową samoocenę oraz poczucie własnej wartości.
